طراحی سازههای نصب زمینی برای پنلهای خورشیدی بایفیشیال ,(Bifacial)نکات کلیدی + اشتباهات رایج :

پنل های خورشیدی دوجهته (Bifacial) به دلیل قابلیت جذب نور از هر دو سمت، امروزه در بسیاری از نیروگاههای خورشیدی مدرن مورد استفاده قرار میگیرند و می توانند باعث افزایش بهره وری 5 تا 25 درصدی شوند، اما بهره وری واقعی این تکنولوژی تنها با طراحی صحیح سازه نگهدارنده محقق میشود. در این مقاله، به بررسی نکات کلیدی و همچنین اشتباهات رایج در طراحی سازه های زمینی برای پنل های بایفیشال می پردازیم.
چرا طراحی سازه برای پنل دوجهته اهمیت دارد؟
در پنل های دوجهته بایفیشیال، سطح پشتی نیز مانند سطح جلویی در جذب نور نقش دارد. نور بازتابشده از زمین (Albedo) میتواند بین ۱۰ تا ۲۰ درصد تولید اضافه ایجاد کند، به شرطی که این نور به درستی به پنل برسد. طراحی اشتباه سازه میتواند این مزیت را از بین ببرد.
اشتباه رایج: استفاده از سازه های مرسوم برای پنل های یکطرفه
بسیاری از پروژه ها هنوز از سازه های سنتی مونوفیشیال استفاده می کنند، این موضوع نه تنها بهره وری را کاهش میدهد، بلکه باعث تولید نابرابر و ایجاد هات اسپات (Hotspot) شده و در نهایت باعث کم شدن عمر پنل و در موارد شدیدتر ایجاد آتش سوزی می شود.
راهکارهای طراحی بهینه برای Bifacial:
- عدم سایه اندازی (Avoid shading)
سازه باید طوری طراحی شود که سطح پشتی پنل در معرض مستقیم نور بازتابی قرار گیرد.
✔ تماس سازه فقط با فریم پنل باشد.
✔ از اجزای افقی در مرکز پنل اجتناب شود.
- ارتفاع نصب مناسب
افزایش ارتفاع از سطح زمین (۸۰ تا ۱۲۰ سانتیمتر) باعث بهبود زاویه دید پنل به سطح زمین و افزایش جذب نور پشتی می شود.
- جنس و رنگ سطح زمین (Albedo Surface)
سطوح روشن (مانند شن سفید یا پوشش ژئوتکستایل سفید) بازتاب بیشتری دارند و عملکرد پنل را افزایش میدهند.
- زاویه و فاصله ردیف ها
زاویه حدود ۳۰ تا ۳۵ درجه بهینه بوده و فاصله بین ردیف ها باید به گونه ای باشد که از سایه اندازی در ساعت های مختلف جلوگیری شود.
- تقویت سازه به دلیل وزن بیشتر پنل ها
پنل های بایفیشال حدود ۱۰ تا ۱۲ درصد سنگین تر هستند. بنابراین سازه نیاز به تقویت دارد. این مورد ممکن است هزینه سازه را ۲۰ تا ۴۰ درصد افزایش دهد، اما در مقیاس کل پروژه، این تنها ۶ تا ۸ درصد افزایش هزینه نهایی است که با افزایش بازده به راحتی جبران میشود.
طراحی خوب = بازگشت سرمایه سریع تر
هر درصد بهینه سازی در طراحی سازه برای پنل های Bifacial میتواند به طور مستقیم در بازده سیستم و زمان بازگشت سرمایه تاثیر بگذارد. بسیاری از نیروگاه ها با طراحی درست، توانسته اند تا ۲۰ درصد انرژی بیشتر تولید کنند.
جمع بندی
طراحی سازه برای پنل های Bifacial صرفاً یک کار مهندسی مکانیک نیست؛ بلکه کلید بهره وری، پایداری و سودآوری سیستم خورشیدی شماست.
توجه به جزئیاتی مانند عدم سایه اندازی، ارتفاع نصب، جنس زمین و انتخاب سازه ی مناسب، سرمایه گذاری هوشمندانه ای است که در درازمدت بازده آن چند برابر خواهد بود.